Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

atri(i) N N

  • 1 atricolor

    ātrĭ-cŏlor, ōris, adj. [ater], blackcolored:

    Cadmi filiolis atricoloribus,

    i. e. letters written with ink, Aus. Ep. 7, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > atricolor

  • 2 Ater

    1.
    āter, tra, trum, adj. [cf. aithô, to burn; Sanscr. idh; aithôn aithêr, Aitnê, [p. 188] Aetna, aether, aestus, aestas] (pr. burnt black, black as a coal; cf.:

    Tam excoctam reddam atque atram quam carbost,

    Ter. Ad. 5, 3, 63: hence), black; and specif., coalblack, lustreless-black, sable, dark (opp. albus, lustreless-white, and diff. from niger, glossy black, v. albus init.; class. and freq., but never in Vulg., which uses niger).
    I.
    Lit.:

    album an atrum vinum potas?

    Plaut. Men. 5, 5, 17:

    atrior multo Quam Aegyptii,

    id. Poen. 5, 5, 11:

    alba et atra discernere non poterat,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114: nigra scuta, tincta corpora;

    atras ad proelia noctes legunt,

    Tac. G. 43:

    Mos erat antiquus niveis atrisque capillis, etc.,

    Ov. M. 15, 41; so id. ib. 15, 44; cf.

    albus: fauces,

    Lucr. 6, 1147:

    dens,

    Hor. Epod. 8, 3:

    nubes,

    Lucr. 6, 180; Hor. C. 2, 16, 2:

    lumen, with smoke,

    Verg. A. 7, 457:

    agmen, with dust,

    id. ib. 12, 450 Serv.:

    axis, with blood,

    Sil. 2, 186:

    Eridanus ater stragibus,

    id. 6, 107:

    bilis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 64, and Cic. Tusc. 3, 5, 11 (cf. the Gr. melancholia):

    cruor,

    Hor. Epod. 17, 31:

    tempestas,

    Lucr. 6, 258 sq.; Verg. A. 5, 693:

    hiemps,

    id. ib. 7, 214:

    canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25:

    corvus atro gutture,

    Cat. 108, 5:

    venena,

    Verg. G. 2, 130:

    Tartara,

    Lucr. 3, 966; so,

    Cocytus,

    Hor. C. 2, 14, 17:

    mare,

    dark, stormy, id. S. 2, 2, 16:

    fluctus,

    Verg. A. 5, 2: mons, v. 2. ater.— The proverb albus an ater, v. albus.— Poet., = atratus, clothed in black:

    lictores,

    Hor. Ep. 1, 7, 6; cf. albus, I. B. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate, etc.:

    funus,

    Lucr. 2, 580:

    formido,

    id. 4 [173], and id. 6, 254; so,

    Timor,

    Verg. A. 9, 719:

    cupressus,

    id. ib. 3, 64:

    dies,

    id. ib. 6, 429; Prop. 3, 2, 4:

    mors,

    Hor. C. 1, 28, 13:

    fila trium sororum,

    id. ib. 2, 3, 16:

    Esquiliae (as a burying-place),

    dismal, id. S. 2, 6, 32:

    seu mors atris circumvolat alis,

    id. ib. 2, 1, 58:

    cura,

    id. C. 3, 1, 40; 3, 14, 13; 4, 11, 35:

    lites,

    id. A. P. 423:

    comes,

    id. S. 2, 7, 115:

    serpens,

    Verg. G. 1, 129; Ov. M. 3, 63 al.:

    genius.. vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 189.—In Roman civil life, dies atri are the days on which the state experienced some calamity, unlucky days. (This designation is said to have arisen from the Roman custom of marking every unfortunate day in the calendar with coal); Varr. L. L. 6, § 29; Liv. 6, 1; Gell. 5, 17; Fest. s. v. nonarum, p. 179 Müll.; id. s. v. religiosus, p. 278 Müll.; Ov. A. A. 1, 418; Macr. S. 1, 15 fin. and 16; Afran. ap. Non. p. 73, 33:

    si atro die faxit insciens, probe factum esto,

    Liv. 22, 10.—
    B.
    Esp.
    1.
    Rare and poet., of mind or feeling, malevolent, malicious, virulent (cf. niger, II. D., and the Gr. melas, II. 4 Lidd. and Scott):

    versus,

    Hor. Ep. 1, 19, 30:

    si quis atro dente me petiverit,

    id. Epod. 6, 15.—
    2.
    Also poet. of something difficult to be understood, dark, obscure (so melas, Anth. Pal. 11, 347):

    latebrae Lycophronis atri,

    Stat. p. 5, 3, 157.— Comp. v. supra, I.— Sup. and adv. not used.
    2.

    Lewis & Short latin dictionary > Ater

  • 3 ater

    1.
    āter, tra, trum, adj. [cf. aithô, to burn; Sanscr. idh; aithôn aithêr, Aitnê, [p. 188] Aetna, aether, aestus, aestas] (pr. burnt black, black as a coal; cf.:

    Tam excoctam reddam atque atram quam carbost,

    Ter. Ad. 5, 3, 63: hence), black; and specif., coalblack, lustreless-black, sable, dark (opp. albus, lustreless-white, and diff. from niger, glossy black, v. albus init.; class. and freq., but never in Vulg., which uses niger).
    I.
    Lit.:

    album an atrum vinum potas?

    Plaut. Men. 5, 5, 17:

    atrior multo Quam Aegyptii,

    id. Poen. 5, 5, 11:

    alba et atra discernere non poterat,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114: nigra scuta, tincta corpora;

    atras ad proelia noctes legunt,

    Tac. G. 43:

    Mos erat antiquus niveis atrisque capillis, etc.,

    Ov. M. 15, 41; so id. ib. 15, 44; cf.

    albus: fauces,

    Lucr. 6, 1147:

    dens,

    Hor. Epod. 8, 3:

    nubes,

    Lucr. 6, 180; Hor. C. 2, 16, 2:

    lumen, with smoke,

    Verg. A. 7, 457:

    agmen, with dust,

    id. ib. 12, 450 Serv.:

    axis, with blood,

    Sil. 2, 186:

    Eridanus ater stragibus,

    id. 6, 107:

    bilis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 64, and Cic. Tusc. 3, 5, 11 (cf. the Gr. melancholia):

    cruor,

    Hor. Epod. 17, 31:

    tempestas,

    Lucr. 6, 258 sq.; Verg. A. 5, 693:

    hiemps,

    id. ib. 7, 214:

    canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25:

    corvus atro gutture,

    Cat. 108, 5:

    venena,

    Verg. G. 2, 130:

    Tartara,

    Lucr. 3, 966; so,

    Cocytus,

    Hor. C. 2, 14, 17:

    mare,

    dark, stormy, id. S. 2, 2, 16:

    fluctus,

    Verg. A. 5, 2: mons, v. 2. ater.— The proverb albus an ater, v. albus.— Poet., = atratus, clothed in black:

    lictores,

    Hor. Ep. 1, 7, 6; cf. albus, I. B. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate, etc.:

    funus,

    Lucr. 2, 580:

    formido,

    id. 4 [173], and id. 6, 254; so,

    Timor,

    Verg. A. 9, 719:

    cupressus,

    id. ib. 3, 64:

    dies,

    id. ib. 6, 429; Prop. 3, 2, 4:

    mors,

    Hor. C. 1, 28, 13:

    fila trium sororum,

    id. ib. 2, 3, 16:

    Esquiliae (as a burying-place),

    dismal, id. S. 2, 6, 32:

    seu mors atris circumvolat alis,

    id. ib. 2, 1, 58:

    cura,

    id. C. 3, 1, 40; 3, 14, 13; 4, 11, 35:

    lites,

    id. A. P. 423:

    comes,

    id. S. 2, 7, 115:

    serpens,

    Verg. G. 1, 129; Ov. M. 3, 63 al.:

    genius.. vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 189.—In Roman civil life, dies atri are the days on which the state experienced some calamity, unlucky days. (This designation is said to have arisen from the Roman custom of marking every unfortunate day in the calendar with coal); Varr. L. L. 6, § 29; Liv. 6, 1; Gell. 5, 17; Fest. s. v. nonarum, p. 179 Müll.; id. s. v. religiosus, p. 278 Müll.; Ov. A. A. 1, 418; Macr. S. 1, 15 fin. and 16; Afran. ap. Non. p. 73, 33:

    si atro die faxit insciens, probe factum esto,

    Liv. 22, 10.—
    B.
    Esp.
    1.
    Rare and poet., of mind or feeling, malevolent, malicious, virulent (cf. niger, II. D., and the Gr. melas, II. 4 Lidd. and Scott):

    versus,

    Hor. Ep. 1, 19, 30:

    si quis atro dente me petiverit,

    id. Epod. 6, 15.—
    2.
    Also poet. of something difficult to be understood, dark, obscure (so melas, Anth. Pal. 11, 347):

    latebrae Lycophronis atri,

    Stat. p. 5, 3, 157.— Comp. v. supra, I.— Sup. and adv. not used.
    2.

    Lewis & Short latin dictionary > ater

  • 4 āter

        āter tra, trum, adj.    [AID-], black, coal-black, gloomy, dark (cf. niger, glossy-black): panis, T.: carbo, T.: alba et atra discernere: noctes, Ta.: tempestas, V.: mare, gloomy, H.: lictores, clothed in black, H.: corvus atro gutture, Ct. — Fig., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate: timor, V.: mors, H.: fila trium sororum, H.: alae (mortis), H.: serpens, V. — Esp.: dies atri, unlucky days (marked in the calendar with coal): si atro die faxit insciens, probe factum esto, L.— Malevolent, malicious, virulent: versus, H.: dens, poisonous, H.
    * * *
    atra -um, atrior -or -us, aterrimus -a -um ADJ
    black, dark; dark-colored (hair/skin); gloomy/murky; unlucky; sordid/squalid; deadly, terrible, grisly (esp. connected with underworld); poisonous; spiteful

    Latin-English dictionary > āter

  • 5 ātrium

        ātrium ī, n    [AID-], a room which contains the hearth, fore-court, hall, principal room, H.—Plur., of one room (poet.): longa, V.: marmore tecta, O.—In a temple or palace, the main hall: Libertatis: regium, L.— An auction room: migrare in atria, Iu.: atria auctionaria.— Plur, a dwelling, house (poet.): atria vestra ruent, O.
    * * *
    atrium, reception hall in a Roman house; auction room; palace (pl.), house

    Latin-English dictionary > ātrium

  • 6 Dīs

        Dīs ītis, m    [DIV-], orig. deity ; hence, Jupiter of the infernal regions, C., V., O., Ta.—Of the Celtic god of night, Cs.: atri ianua Ditis, i. e. of the underworld, V.: domina Ditis, i. e. Proserpina, V.
    * * *
    I II III
    ditis (gen.), ditior -or -us, ditissimus -a -um ADJ
    rich/wealthy; richly adorned; fetile/productive (land); profitable; sumptuous

    Latin-English dictionary > Dīs

  • 7 specus

        specus ūs, m or (poet.) n    [SPEC-], a natural cavity, cave, cavern, grot, den, chasm, channel, pit: ex opaco specu fons, L.: virgis densus, O.: horrendum, V.: quos agor in specūs? H.— An artificial cavity, excavation, ditch, canal, channel, pit: paucos specūs in extremo fundo, et eos, etc., ditches: subterraneos specūs aperire, pits, Ta.— A hollow, cavity: atri volneris, V.: Capacis alvi, Ph.
    * * *
    cave, abyss, chasm; hole, pit; hollow (of any kind); grotto

    Latin-English dictionary > specus

  • 8 vellus

        vellus eris, n    [1 VEL-], wool shorn off, a fleece: Muricibus Tyriis iteratae vellera lanae, H.: vellera motis trahunt digitis, O.—A sheepskin, pelt, woolly felt: aries nunc vellera siccat, V.: vellera secta, i. e. cut into strips, O.—A hide, pelt: fulvi leonis, O.: cervina, O.— A sheep: cultros in guttura velleris atri Conicit, O.—A tuft, flock: Velleraque ut foliis depectant tenuia Seres, i. e. the flocks of silk, V.— Fleecy clouds: lanae per caelum vellera ferri, V.
    * * *

    Latin-English dictionary > vellus

  • 9 coicio

    cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].
    I.
    To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.
    A.
    Lit. (very rare):

    cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,

    Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:

    palliolum in collum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:

    collecto pallio): sarcinas in medium,

    Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —
    B.
    Trop.
    1.
    To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;

    so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,

    id. ib. p. 267, 30;

    p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),

    id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—
    2.
    Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):

    aliquid ex aliquā re,

    Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:

    annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11:

    quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,

    id. Eun. 3, 4, 9:

    cito conjeci, Lanuvii te fuisse,

    Cic. Att. 14, 21, 1:

    de futuris,

    Nep. Them. 1, 4:

    quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    conicito, possisne necne, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 6:

    tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,

    Ter. Phorm. 1, 3, 15.—
    b.
    In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:

    somnium huic,

    Plaut. Curc. 2, 2, 3:

    qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,

    Cic. Brut. 14, 53:

    male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,

    id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:

    num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,

    id. ib. 2, 5, 12:

    bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),

    id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—
    II.
    To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit.
    (α).
    With in:

    tela in nostros,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:

    in vincula,

    Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:

    in catenas,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:

    in compedes,

    Suet. Vit. 12:

    in custodiam,

    Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:

    te in ignem,

    Plaut. Rud. 3, 4, 64:

    in eculeum,

    Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    hostem in fugam,

    Caes. B. G. 4, 12:

    exercitum in angustias,

    Curt. 5, 3, 21:

    navem in portum (vis tempestatis),

    Cic. Inv. 2, 32, 98:

    serpentes vivas in vasa fictilia,

    Nep. Hann. 10, 4:

    cultros in guttura velleris atri,

    to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:

    ferrum in guttura,

    id. ib. 3, 90:

    se in signa manipulosque,

    Caes. B. G. 6, 40:

    se in paludem,

    Liv. 1, 12, 10:

    se in sacrarium,

    Nep. Them. 8, 4:

    se in ultimam provinciam Tarsum usque,

    Cic. Att. 5, 16, 4:

    se in fugam,

    id. Cael. 26, 63; so,

    se in pedes,

    to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:

    quin, pedes, vos in curriculum conicitis?

    id. Merc. 5, 2, 91):

    se intro,

    Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—
    (β).
    With dat. (rare):

    alii spolia... Coniciunt igni,

    Verg. A. 11, 194:

    huic dea unum anguem Conicit,

    id. ib. 7, 347:

    facem juveni conjecit,

    id. ib. 7, 456:

    conjectaque vincula collo accipit,

    thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—
    (γ).
    With ad:

    animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,

    removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—
    (δ).
    With acc. alone (mostly poet.):

    magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,

    bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:

    jaculum,

    Verg. A. 9, 698:

    tela,

    Ov. M. 5, 42:

    cultros,

    id. ib. 15, 735:

    thyrsos,

    id. ib. 11, 28:

    venabula manibus,

    id. ib. 12, 454:

    domus inflammata conjectis ignibus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    telum inbelle sine ictu,

    Verg. A. 2, 544.—
    (ε).
    With inter:

    jaculum inter ilia,

    Ov. M. 8, 412.—
    B.
    Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.
    (α).
    With in:

    aliquem in morbum ex aegritudine,

    Plaut. Poen. prol. 69:

    aliquem in laetitiam,

    Ter. Heaut. 2, 3, 51:

    (hostes) in terrorem ac tumultum,

    Liv. 34, 28, 3:

    in metum,

    id. 39, 25, 11:

    in periculum,

    Suet. Oth. 10:

    rem publicam in perturbationes,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    aliquem in nuptias,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;

    4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,

    Cic. Cat. 2, 1, 1:

    aliquem in tricas,

    Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:

    se in saginam ad regem aliquem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:

    se in noctem,

    to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:

    oculos in aliquem,

    id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:

    orationem tam improbe in clarissimos viros,

    Cic. Sest. 18, 40:

    tantam pecuniam in propylaea,

    to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:

    cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),

    Sen. Cons. Helv. 10, 9:

    culpam in unum vigilem,

    Liv. 5, 47, 10:

    crimina in tuam nimiam diligentiam,

    Cic. Mur. 35, 73:

    maledicta in ejus vitam,

    id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:

    crimen in quae tempora,

    Liv. 3, 24, 5:

    omen in illam provinciam,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—
    (β).
    Absol.:

    oculos,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),

    id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
    * (γ).
    With sub:

    id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,

    Liv. 4, 4, 10.—
    2.
    Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):

    verba inter se acrius,

    id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—
    3.
    To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:

    ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,

    id. ib. 9, 13, 7:

    conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,

    id. ib. 16, 6, 4:

    pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,

    id. ib. 7, 16, 1; cf.:

    quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    legem in decimam tabulam,

    id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > coicio

  • 10 comes

    cŏm-ĕs, ĭtis, comm. [con and 1. eo] (lit. one who goes with another), a companion, an associate, comrade, partaker, sharer, partner, etc. (whether male or female; class. and freq.).
    I.
    In gen.
    a.
    Masc.:

    age, age, argentum numera, ne comites morer,

    Plaut. Ep. 5, 1, 25:

    confugere domum sine comite,

    Ter. Hec. 5, 3, 25:

    comes meus fuit, et omnium itinerum meorum socius,

    Cic. Fam. 13, 71:

    erat comes ejus Rubrius,

    id. Verr. 2, 1, 25, § 64:

    cui tu me comitem putas esse,

    id. Att. 8, 7, 1:

    ibimus, o socii comitesque,

    Hor. C. 1, 7, 26; Lucr. 3, 1037; 4, 575:

    Catulli,

    Cat. 11, 1:

    Pisonis,

    id. 28, 1; Nep. Ages. 6, 3:

    quin et avo comitem sese Mavortius addet Romulus,

    Verg. A. 6, 778; cf.:

    comes ire alicui,

    id. ib. 6, 159:

    comitem aliquem mittere alicui,

    id. ib. 2, 86:

    comes esse alicui,

    Ov. H. 14, 54 et saep. —
    (β).
    With gen. or dat. of thing:

    cum se victoriae Pompeji comitem esse mallet quam, etc.,

    Caes. B. C. 3, 80:

    comitem illius furoris,

    Cic. Lael. 11, 37:

    me tuarum actionum, sententiarum, etc., socium comitemque habebis,

    id. Fam. 1, 9, 22:

    mortis et funeris atri,

    Lucr. 2, 581:

    tantae virtutis,

    Liv. 22, 60, 12:

    exsilii,

    Mart. 12, 25:

    fugae,

    Vell. 2, 53; Liv. 1, 3, 2; Cic. Att. 9, 10, 2; cf. Suet. Tib. 6:

    me habuisti comitem consiliis tuis,

    Plaut. Ps. 1, 1, 15.—With in:

    comes in ulciscendis quibusdam,

    Cic. Fam. 1, 9, 2.—
    b.
    Fem., Ter. Eun. 2, 3, 54; Lucr. 5, 741:

    data sum comes inculpata Minervae,

    Ov. M. 2, 588; cf. id. H. 3, 10:

    me tibi venturam comitem,

    id. ib. 13, 163; Verg. A. 4, 677; 6, 448.—
    B.
    Transf. to inanimate objects:

    malis erat angor Assidue comes,

    Lucr. 6, 1159:

    comes formidinis, aura,

    id. 3, 290:

    ploratus mortis comites,

    id. 2, 580:

    tunc vitae socia virtus, mortis comes gloria fuisset,

    Cic. Font. 21, 49 (17, 39):

    multarum deliciarum comes est extrema saltatio,

    id. Mur. 6, 13:

    pacis est comes, otiique socia eloquentia,

    id. Brut. 12, 45; cf.

    an idea (perh. intentionally) opp. to this,

    Tac. Or. 40:

    non ut ullam artem doctrinamve contemneres, sed ut omnis comites ac ministratrices oratoris esse diceres,

    Cic. de Or. 1, 17, 75:

    cui ipsi casus eventusque rerum non duces sed comites consiliorum fuerunt,

    id. Balb. 4, 9:

    exanimatio. quas comes pavoris,

    id. Tusc. 4, 8, 19:

    (grammatice) dulcis secretorum comes,

    Quint. 1, 4, 5:

    (cura) comes atra premit sequiturque fugacem,

    Hor. S. 2, 7, 115:

    culpam poena premit comes,

    id. C. 4, 5, 24:

    nec (fides) comitem abnegat,

    id. ib. 1, 35, 22: comitemque [p. 374] aeris alieni atque litis esse miseriam, Orac. ap. Plin. 7, 32, 32, § 119.—
    II.
    In partic.
    A.
    An overseer, tutor, teacher, etc., of young persons (rare;

    not ante-Aug.),

    Verg. A. 2, 86; 5, 546; Suet. Tib. 12; Stat. S. 5, 2, 60.— Esp. = paedagogus, a slave who accompanied boys as a protector, Suet. Aug. 98; id. Claud. 35.—Far more freq.,
    B.
    The suite, retinue of friends, relatives, scholars, noble youth, etc., which accompanied magistrates into the provinces, Cic. Verr. 2, 2, 10, § 27 sq; id. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11; Hor. Ep. 1, 8, 2; Suet. Caes. 42; id. Ner. 5; id. Gram. 10.—
    C.
    The attendants of distinguished private individuals, Hor. Ep. 1, 7, 76; 1, 17, 52; id. S. 1, 6, 102; Suet. Caes. 4.— Trop.: (Cicero) in libris de Republica Platonis se comitem profitetur, Plin. praef. § 22.—
    D.
    After the time of the emperors, the imperial train, the courtiers, court, Suet. Aug. 16; 98; id. Tib. 46; id. Calig. 45; id. Vit. 11; id. Vesp. 4; Inscr. Orell. 723; 750 al.—Hence,
    E.
    In late Lat., a designation for the occupant of any state office, as, comes scholarum, rei militaris, aerarii utriusque, commerciorum (hence, Ital. conte; Fr. comte).

    Lewis & Short latin dictionary > comes

  • 11 conicio

    cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].
    I.
    To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.
    A.
    Lit. (very rare):

    cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,

    Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:

    palliolum in collum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:

    collecto pallio): sarcinas in medium,

    Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —
    B.
    Trop.
    1.
    To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;

    so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,

    id. ib. p. 267, 30;

    p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),

    id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—
    2.
    Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):

    aliquid ex aliquā re,

    Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:

    annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11:

    quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,

    id. Eun. 3, 4, 9:

    cito conjeci, Lanuvii te fuisse,

    Cic. Att. 14, 21, 1:

    de futuris,

    Nep. Them. 1, 4:

    quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    conicito, possisne necne, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 6:

    tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,

    Ter. Phorm. 1, 3, 15.—
    b.
    In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:

    somnium huic,

    Plaut. Curc. 2, 2, 3:

    qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,

    Cic. Brut. 14, 53:

    male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,

    id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:

    num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,

    id. ib. 2, 5, 12:

    bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),

    id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—
    II.
    To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit.
    (α).
    With in:

    tela in nostros,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:

    in vincula,

    Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:

    in catenas,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:

    in compedes,

    Suet. Vit. 12:

    in custodiam,

    Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:

    te in ignem,

    Plaut. Rud. 3, 4, 64:

    in eculeum,

    Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    hostem in fugam,

    Caes. B. G. 4, 12:

    exercitum in angustias,

    Curt. 5, 3, 21:

    navem in portum (vis tempestatis),

    Cic. Inv. 2, 32, 98:

    serpentes vivas in vasa fictilia,

    Nep. Hann. 10, 4:

    cultros in guttura velleris atri,

    to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:

    ferrum in guttura,

    id. ib. 3, 90:

    se in signa manipulosque,

    Caes. B. G. 6, 40:

    se in paludem,

    Liv. 1, 12, 10:

    se in sacrarium,

    Nep. Them. 8, 4:

    se in ultimam provinciam Tarsum usque,

    Cic. Att. 5, 16, 4:

    se in fugam,

    id. Cael. 26, 63; so,

    se in pedes,

    to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:

    quin, pedes, vos in curriculum conicitis?

    id. Merc. 5, 2, 91):

    se intro,

    Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—
    (β).
    With dat. (rare):

    alii spolia... Coniciunt igni,

    Verg. A. 11, 194:

    huic dea unum anguem Conicit,

    id. ib. 7, 347:

    facem juveni conjecit,

    id. ib. 7, 456:

    conjectaque vincula collo accipit,

    thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—
    (γ).
    With ad:

    animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,

    removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—
    (δ).
    With acc. alone (mostly poet.):

    magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,

    bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:

    jaculum,

    Verg. A. 9, 698:

    tela,

    Ov. M. 5, 42:

    cultros,

    id. ib. 15, 735:

    thyrsos,

    id. ib. 11, 28:

    venabula manibus,

    id. ib. 12, 454:

    domus inflammata conjectis ignibus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    telum inbelle sine ictu,

    Verg. A. 2, 544.—
    (ε).
    With inter:

    jaculum inter ilia,

    Ov. M. 8, 412.—
    B.
    Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.
    (α).
    With in:

    aliquem in morbum ex aegritudine,

    Plaut. Poen. prol. 69:

    aliquem in laetitiam,

    Ter. Heaut. 2, 3, 51:

    (hostes) in terrorem ac tumultum,

    Liv. 34, 28, 3:

    in metum,

    id. 39, 25, 11:

    in periculum,

    Suet. Oth. 10:

    rem publicam in perturbationes,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    aliquem in nuptias,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;

    4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,

    Cic. Cat. 2, 1, 1:

    aliquem in tricas,

    Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:

    se in saginam ad regem aliquem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:

    se in noctem,

    to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:

    oculos in aliquem,

    id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:

    orationem tam improbe in clarissimos viros,

    Cic. Sest. 18, 40:

    tantam pecuniam in propylaea,

    to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:

    cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),

    Sen. Cons. Helv. 10, 9:

    culpam in unum vigilem,

    Liv. 5, 47, 10:

    crimina in tuam nimiam diligentiam,

    Cic. Mur. 35, 73:

    maledicta in ejus vitam,

    id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:

    crimen in quae tempora,

    Liv. 3, 24, 5:

    omen in illam provinciam,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—
    (β).
    Absol.:

    oculos,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),

    id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
    * (γ).
    With sub:

    id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,

    Liv. 4, 4, 10.—
    2.
    Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):

    verba inter se acrius,

    id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—
    3.
    To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:

    ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,

    id. ib. 9, 13, 7:

    conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,

    id. ib. 16, 6, 4:

    pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,

    id. ib. 7, 16, 1; cf.:

    quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    legem in decimam tabulam,

    id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > conicio

  • 12 Hadria

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadria

  • 13 Hadriacus

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadriacus

  • 14 Hadrianalis

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadrianalis

  • 15 Hadrianus

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadrianus

  • 16 Hadriaticus

    Hā̆drĭa ( Adria), ae.
    I.
    F., the name of two Italian cities.
    A.
    In Picenum, the birthplace of the emperor Hadrian, now Atri, Liv. 24, 10, 10; Mel. 2, 4, 6; Plin. 3, 13, 18, § 110; Spart. Hadr. 1.—
    2.
    Derivv. Hadrĭānus, a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadrian:

    ager,

    Liv. 22, 9, 5; Plin. 3, 13, 18, § 110:

    gallinae,

    id. 10, 53, 74, § 146.—
    b.
    Subst.: Hadriānus, i, m., the emperor Hadrian, Ael. Spart. Hadr. 1 sq.; Eutr. 8, 5 sqq.—Hence, Hădrĭānālis, e, adj., of or belonging to the emperor Hadrian:

    SODALIS,

    Inscr. Grut. 457, 6; Inscr. Fabr. 454, 71; Inscr. ap. Don. cl. 4, no. 19.—
    B.
    In the country of the Veneti, on the coast of the sea named after it, now Adria, Liv. 5, 33, 7; Just. 20, 1, 9; Plin. 3, 16, 20, § 119. —
    II.
    M., the Adriatic Sea (mostly poet.):

    dux inquieti turbidus Hadriae,

    Hor. C. 3, 3, 5; 2, 14, 14; 1, 3, 15; 1, 33, 15; id. Ep. 1, 18, 63 et saep.; Tac. H. 3, 42; Plin. 3, 16, 20, § 119; Luc. 5, 614; Mel. 2, 2, 2; 2, 3, 4; 10; 13; 2, 4, 7; 2, 7, 13.—
    2.
    Derivv.
    a.
    Hā̆drĭātĭcus ( Adriāt-), a, um, adj., of or belonging to Hadria, Hadriatic:

    mare,

    the Adriatic Sea, Liv. 5, 33, 7; Mel. 1, 3, 3 sq.; 2, 4, 1; 2, 7, 10; Plin. 3, 16, 20, § 118; and absol., Hadriaticum, Cat. 4, 6:

    sinus,

    Liv. 10, 2, 4.—
    b.
    Hā̆drĭānus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    mare,

    Cic. Pis. 38, 92; Hor. C. 1, 16, 4: vina. Plin. 14, 6, 8, § 67.—
    c.
    Hā̆drĭăcus ( Adr-), a, um, adj., the same:

    aequor,

    Prop. 3 (4), 21, 17:

    undae,

    Verg. A. 11, 405:

    litus,

    Ov. Hal. 125.

    Lewis & Short latin dictionary > Hadriaticus

  • 17 holus

    hŏlus (better than ŏlus; archaic he-lus; cf.: helus et helusa antiqui dicebant, quod nunc holus et holera, Paul. ex Fest. p. 100 Müll. A form, holu, anciently helu, can be inferred from helvola, helvella, and olvatum; v. Müll. Paul. ex Fest. p. 203, b), ĕris ( gen. plur. holerorum for holerum, Lucil. ap. Non. 490, 25; dat. plur. holeris for holeribus, Cato, R. R.), n. [Sanscr. haris, green; Gr. chloê; cf.: helvus. helvola, Helvius; O. H. Germ. grucni; Germ. grün; Engl. green, etc.].
    I.
    Kitchen or garden herbs of any kind; vegetables, esp. cabbage, colewort, turnips, greens, Varr. R. R. 1, 16 fin.; Col. 2, 10, 22; Verg. G. 4, 130: pomum, holus, ficum, uvam, Afran. ap. Macr. S. 2, 16: donec Discoqueretur holus, Hor. S. 2, 1, 74:

    prandere,

    id. Ep. 1, 17, 13:

    silvestre,

    Plin. 22, 22, 38, § 80:

    marinum,

    sea-cale, id. 29, 4, 25, § 80:

    semper holus metimus,

    Calp. Ecl. 2, 74:

    Syria in hortis operosissima, venitque in proverbium Graecis, multa Syrorum holera,

    Plin. 20, 5, 16, § 33.—Prov. for a coarse or humble meal, plain diet:

    melius est vocari ad olera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio,

    Vulg. Prov. 16, 17:

    qui infirmus est olus manducet,

    ib. Rom. 14, 2.—
    II.
    Holus atrum, also joined into one word, holusatrum (in gen. holeris atri and holusatri), n., a plant, called also Smyrnium holusatrum, Linn.; Col. 11, 3, 18; id. 12, 7, 1; Plin. 19, 8, 48, § 162; id. 19, 12, 62, § 187;

    called also: holus pullum,

    Col. 10, 123.

    Lewis & Short latin dictionary > holus

  • 18 janua

    jānŭa, ae, f. [Janus, i. e. ianus, from i, ire; cf. Sanscr. yāna, itio, incessus, from yā, ire], a door, house-door.
    I.
    Lit.: principem in sacrificando Janum esse voluerunt, quod ab eundo nomen est ductum: ex quo transitiones perviae, jani;

    foresque in liminibus profanarum aedium januae nominantur,

    Cic. N. D. 2, 27, 67:

    claudere,

    id. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    januam occludere,

    Plaut. Aul. 1, 2, 11:

    pultare,

    id. Poen. 3, 4, 30:

    ante ostium et januam,

    id. Pers. 5, 1, 6:

    indiligenter observare,

    id. As. 2, 2, 7:

    reserare,

    Ov. H. 4, 141:

    frangere,

    Hor. S. 1, 2, 128.—The dog was commonly chained there;

    hence, janua mordax,

    Plaut. Truc. 2, 4, 1; cf. id. Most. 3, 2, 126 sq.—
    B.
    Transf., an entrance of any sort:

    inferni janua regis,

    Verg. A. 6, 106; cf.:

    atri janua Ditis,

    id. ib. 6, 127:

    mortis,

    Sil. 11, 187:

    leti,

    Val. Fl. 4, 23:

    cum eam urbem sibi Mithridates Asiae januam fore putasset,

    the key of Asia, Cic. Mur. 15, 33:

    hic locus est gemini janua vasta maris,

    Ov. Tr. 1, 10, 32.—
    II.
    Trop., an entrance, approach:

    qua nolui janua sum ingressus in causam,

    Cic. Planc. 3, 8:

    facillime vos ad ea, quae cupitis, perventuros, ab hoc aditu januaque patefacta,

    id. de Or. 1, 47, 204:

    illa januam Famae patefecit,

    Plin. Ep. 1, 18, 4; Val. Fl. 4, 231:

    vultus ac frons, quae est animi janua,

    Q. Cic. Pet. Cons. 11, 44:

    ego sum ostium,

    Vulg. Johan. 10, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > janua

  • 19 Lycophron

    Lycŏphron, ŏnis, m., = Lukophrôn, Lycophron of Chalcis, in Eubœa, the author of Cassandra, an Alexandrine grammarian and tragedian of the time of Ptolemy Philadelphus:

    utque cothurnatum periisse Lycophrona narrant,

    Ov. Ib. 531:

    latebrae Lycophronis atri, so called from his obscure style,

    Stat. S. 5, 3, 157.

    Lewis & Short latin dictionary > Lycophron

  • 20 mos

    mos, mōris, m. [etym. dub.; perh. root ma-, measure; cf.: maturus, matutinus; prop., a measuring or guiding rule of life; hence], manner, custom, way, usage, practice, fashion, wont, as determined not by the laws, but by men's will and pleasure, humor, self-will, caprice (class.; cf.: consuetudo, usus).
    I.
    Lit.:

    opsequens oboediensque'st mori atque imperiis patris,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 54:

    huncine erat aequum ex illius more, an illum ex hujus vivere?

    Ter. Heaut. 1, 2, 24: alieno more vivendum est mihi, according to the will or humor of another, id. And. 1, 1, 125:

    nonne fuit levius dominae pervincere mores,

    Prop. 1, 17, 15: morem alicui gerere, to do the will of a person, to humor, gratify, obey him:

    sic decet morem geras,

    Plaut. Most. 3, 2, 35; Cic. Tusc. 1, 9, 17:

    animo morem gessero,

    Ter. And. 4, 1, 17:

    adulescenti morem gestum oportuit,

    id. Ad. 2, 2, 6; v. gero.—
    II.
    The will as a rule for action, custom, usage, practice, wont, habit:

    leges mori serviunt,

    usage, custom, Plaut. Trin. 4, 3, 36:

    legi morique parendum est,

    Cic. Univ. 11:

    ibam forte Viā Sacrā, sicut meus est mos,

    custom, wont, Hor. S. 1, 9, 1:

    contra morem consuetudinemque civilem,

    Cic. Off. 1, 41, 148:

    quae vero more agentur institutisque civilibus,

    according to usage, according to custom, id. ib.:

    mos est hominum, ut nolint eundem pluribus rebus excellere,

    id. Brut. 21, 84:

    ut mos est,

    Juv. 6, 392;

    moris erat quondam servare, etc.,

    id. 11, 83:

    more sinistro,

    by a perverted custom, id. 2, 87.— So with ut:

    morem traditum a patribus, ut, etc.,

    Liv. 27, 11, 10:

    hunc morem servare, ut, etc.,

    id. 32, 34, 5:

    virginibus Tyriis mos est gestare pharetram,

    it is the custom, they are accustomed, Verg. A. 1, 336:

    qui istic mos est?

    Ter. Heaut. 3, 3, 1:

    mos ita rogandi,

    Cic. Fam. 12, 17, 1:

    ut mos fuit Bithyniae regibus,

    id. Verr. 2, 5, 11, § 27: moris est, it is the custom:

    negavit, moris esse Graecorum, ut, etc.,

    id. ib. 2, 1, 26, § 66; Vell. 2, 37, 5:

    quae moris Graecorum non sint,

    Liv. 36, 28, 4; cf.:

    (aliquid) satis ex more Graecorum factum,

    id. 36, 28, 5:

    ut Domitiano moris erat,

    Tac. Agr. 39.— Plur.:

    id quoque morum Tiberii erat,

    Tac. A. 1, 80:

    praeter civium morem,

    contrary to custom, to usage, Ter. And. 5, 3, 9: sine more, unwonted, unparalleled:

    facinus sine more,

    Stat. Th. 1, 238; so,

    nullo more,

    id. ib. 7, 135:

    supra morem: terra supra morem densa,

    unusually, Verg. G. 2, 227 (cf.:

    supra modum): perducere aliquid in morem,

    to make into a custom, make customary, Cic. Inv. 2, 54, 162:

    quod jam in morem venerat, ut, etc.,

    had become customary, Liv. 42, 21, 7.—
    B.
    In partic., in a moral point of view, conduct, behavior; in plur., manners, morals, character; in a good or bad sense:

    est ita temperatis moderatisque moribus, ut summa severitas summā cum humanitate jungatur,

    manners, Cic. Fam. 12, 27, 1:

    suavissimi mores,

    id. Att. 16, 16, A, 6: boni, id. Fragm. ap. Non. 254, 8.—Prov.:

    corrumpunt mores bonos colloquia mala,

    Vulg. 1 Cor. 15, 33:

    justi,

    Cic. de Or. 2, 43, 184:

    severi et pudici,

    Plin. 28, 8, 27, § 106:

    sanctissimi,

    Plin. Ep. 10, 20, 3: feri immanisque natura, Cic. Rosc. [p. 1168] Am. 13, 38:

    totam vitam, naturam moresque alicujus cognoscere,

    character, id. ib. 38, 109:

    eos esse M'. Curii mores, eamque probitatem, ut, etc.,

    id. Fam. 13, 17, 3; id. de Or. 2, 43, 182:

    mores disciplinamque alicujus imitari,

    id. Deiot. 10, 28:

    perditi,

    id. Fam. 2, 5, 2:

    praefectura morum,

    the supervision of the public morals, Suet. Caes. 76:

    moribus et caelum patuit,

    to good morals, virtue, Prop. 4 (5), 11, 101:

    amator meretricis mores sibi emit auro et purpurā,

    polite behavior, complaisance, Plaut. Most. 1, 3, 128:

    propitiis, si per mores nostros liceret, diis,

    i. e. our evil way of life, Tac. H. 3, 72:

    morum quoque filius,

    like his father in character, Juv. 14, 52:

    ne te ignarum fuisse dicas meorum morum, leno ego sum,

    i. e. my trade, Ter. Ad. 2, 1, 6:

    in publicis moribus,

    Suet. Tib. 33; 42.—
    III.
    Transf.
    A.
    Quality, nature, manner; mode, fashion:

    haec meretrix fecit, ut mos est meretricius,

    Plaut. Men. 5, 4, 8:

    mores siderum,

    qualities, properties, Plin. 18, 24, 56, § 206:

    caeli,

    Verg. G. 1, 51:

    Carneadeo more et modo disputare,

    manner, Cic. Univ. 1:

    si humano modo, si usitato more peccāsset,

    in the usual manner, id. Verr. 2, 2, 3, § 9:

    Graeco more bibere,

    id. ib. 1, 26, 66:

    apis Matinae More modoque,

    after the manner of, like, Hor. C. 4, 2, 27:

    Dardanius torrentis aquae vel turbinis atri More furens,

    Verg. A. 10, 604:

    more novalium,

    Col. 3, 13, 4:

    caeli et anni mores,

    Col. 1, Praef. 23:

    omnium more,

    Cic. Fam. 12, 17, 3; so,

    ad morem actionum,

    Quint. 4, 1, 43:

    elabitur anguis in morem fluminis,

    like, Verg. G. 1, 245:

    in hunc operis morem,

    Hor. S. 2, 1, 63:

    pecudum in morem,

    Flor. 3, 8, 6:

    morem vestis tenere,

    mode, fashion, Just. 1, 2, 3.—
    B.
    A precept, law, rule ( poet. and postAug.):

    moresque viris et moenia ponet,

    precepts, laws, Verg. A. 1, 264; cf.:

    pacis inponere morem,

    id. ib. 6, 852:

    quod moribus eorum interdici non poterat,

    Nep. Ham. 3:

    quid ferri duritiā pugnacius? sed cedit, et patitur mores,

    submits to laws, obeys, is tamed, Plin. 36, 16, 25, § 127:

    ut leo mores Accepit,

    Stat. Ach. 2, 183:

    in morem tonsa coma, = ex more ludi,

    Verg. A. 5, 556.

    Lewis & Short latin dictionary > mos

См. также в других словарях:

  • Atri — Saltar a navegación, búsqueda En el marco de la mitología hinduista, Atri es un legendario bardo y erudito, hijo del dios Brahmá, y uno de los sapta rishís (siete grandes sabios) en el séptimo manu antara (‘dentro [de un] Manu’, o sea ‘en el… …   Wikipedia Español

  • Atri — Atri …   Deutsch Wikipedia

  • atri- — ⇒ATRI , ATRO , élément préf. 1er élément de compos. savant signifiant « noir » entrant dans la formation de terme de zool. A. Atri + 2e terme d orig. lat. : atricaude, adj. « Qui a la queue noire » (Ac. Compl. 1842, LITTRÉ) atricolle, adj. « Qui… …   Encyclopédie Universelle

  • atri — atri·al; atri·o·pore; atri·o·ventricular; atri·um; …   English syllables

  • Atri — Atri,   Gemeinde in der Provinz Teramo, Region Abruzzen, Italien, 11 300 Einwohner. Atri, in der Antike Hadria oder Hatria (Picena) genannt, wurde 289 v. Chr. auf älterer …   Universal-Lexikon

  • Atri — Atri, Stadt in Abruzzo ulteriore I. (Neapel), auf einem Berge; Bischof, Fabriken von Seifenkugeln; 5500 Ew. Zur Römerzeit Atriä od. Adria …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Atri — Atri, Stadt in der ital. Provinz Teramo, 430 m, nahe der Piomba, 7 km vom Adriatischen Meer entfernt, an der Eisenbahn Ancona Pescara, Bischofssitz, hat eine gotische Kathedrale mit schönem Glockenturm, merkwürdige Grotten und (1901) ca. 9100… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Atri — Atri, das alte Adria (Atria, Hadria), Stadt in der ital. Prov. Teramo, (1901) 13.448 E …   Kleines Konversations-Lexikon

  • ATRI — populi apud quos ne minimum quidem furari licebat Euseb. l. 6. Praep. Euang …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Atri — This article is about the sage named Atri. See also the gotra named Atri. For the Italian city, see Atri, Italy In Hinduism, Atri ( sa. अत्रि) is a legendary bard and scholar, and a son of Brahma, and one of the Saptarishis (Seven Great Sages… …   Wikipedia

  • Atri — ▪ Italy       town, Abruzzi region, central Italy, northwest of Pescara, on a hill overlooking the Adriatic Sea 7.5 mi (12 km) to the east and the Gran Sasso d Italia mountain group to the west. Atri originated as Hatria, a town of the Picenes,… …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»